Les pronoms relatifs simples - zaimki wzgledne proste
Zaimki względne proste :QUI / QUE / OÙ / DONT (który / która /którzy /które) pozwalają łączyć dwa lub więcej zdań, omijając powtórzenia wyrazów wcześniej już wymienionych, np.:
Je regarde une femme; cette femme est blonde. -Patrzę na kobietę; ta kobieta jest blondynką.
W obu zdaniach występuje słowo kobieta. Można jednak, przy użyciu zaimka względnego QUI zmodyfikować te dwa zdania, oto przekształcenie :
Je regarde une femme qui est blonde. - Patrzę na kobietę, która jest blondynką.
Powstało jedno zdanie, bez powtarzania słowa kobieta.
Wyróżniamy cztery zaimki względne proste:
1. QUI ( który/ która/ którzy / które ) - zaimek ten zastępuje podmiot czasownika, który go poprzedza i wyraża zarówno osoby jak i przedmioty :
La femme qui arrive parle bien italien. - Kobieta, która nadchodzi, mówi dobrze po włosku.
Zaimek QUI , zastępuje nam podmiot: la femme, i jest jednocześnie podmiotem czasownika arrive.
Pozostałe przykłady :
Les touristes qui partent à 9 heures. |
Turyści, którzy odjeżdżają o godz.9 |
Les filles qui jouent au tennis viennent chez nous ce soir. |
Dziewczyny, które grają w tennis, przyjdą do nas dziś wieczorem. |
Le garçon qui travaille avec mon père s'appelle Pierre. |
Chłopak, który pracuje z moim ojcem, ma na imię Pierre. |
J'ai une amie qui parle polonais. |
Mam przyjaciółkę, która mówi po polsku. |
Jak zostało wspomniane wcześniej, zaimek QUi zastępuje podmiot, będący rzeczą, np:
Les documents qui sont sur la table appartiennent à Marie. |
Dokumenty, które są na stole, należą do Marii. |
C'est un livre qui est écrit en anglais. |
To jest książka, która jest napisana po angielsku. |
Le train qui part à 13 heures s'arrête à Paris. |
Pociąg, który odjeżdża o 13, zatrzymuje się w Paryżu. |
Powyższe przykłady jasno pokazują użycie zaimka QUI . Jest on zaimkiem niezmiennym, tzn. jego forma jest taka sama bez względu na rodzaj czy liczbę zastępowanego słowa.
UWAGA! W języku francuskim, przed zaimkiem QUI, nie stawia się przecinka.
2. QUE ( który / którego / którą / które ) - zaimek ten odnosi się do dopełnienia bliższego czasownika , który go poprzedza. Może oznaczać zarówno osoby jak i rzeczy, np. :
Le livre que je lis est érit en français. |
Książka, którą czytam jest napisana po francusku |
Zaimek względny QUE zastępuje w powyższym zdaniu słowo le livre, które jest dopełnieniem bliższym czasownika lire ( czytać coś).
Pozostałe przykłady:
La femme que j'aime s'appelle Monique. |
Kobieta, którą kocham, ma na imię Monika. |
C'est un acteur que je connais. |
To jest aktor, którego znam. |
Le fromage que tu manges n'est pas frais. |
Ser, który jesz , nie jest świeży. |
Zaimek QUE , przed samogłoską przybiera postać QU' . Przykłady :
C'est une actrice qu'il adore. |
To jest aktorka, którą on uwielbia. |
La voiture qu'elles conduisent est très rapide. |
Samochód, który one prowadzą, jest bardzo szybki. |
Le magasin qu'ils conaissent a changé d'adresse. |
Sklep, który on znają, zmienił adres. |
Zaimek QUE , jest zaimkiem nieodmiennym, tzn. jego forma jest taka sama bez względu na rodzaj czy liczbę zastępowanego słowa.
UWAGA! W języku francuskim, przed zaimkiem QUE, nie stawia się przecinka.
Ważne!!!!!
W czasie passé composé , w zdaniach z zaimkiem QUE , participe passé musi zostać uzgodniony w liczbie i rodzaju z dopełnieniem , które to ten zaimek zastępuje !!!!!!
Przykłady:
Le chien qu'on a vu est dangereux. |
Pies, którego widzieliśmy, jest groźny. |
Les filles qu'on a connues samedi soir sont italiennes. |
Dziewczyny, które poznaliśmy w sobotę wieczorem, są Włoszkami. |
Où sont les documents que je t'ai donnés hier? |
Gdzie są dokumenty, które dałem ci wczoraj? |
Le livre que nous avons acheté est très intéressant. |
Książka, którą kupiliśmy ,jest bardzo interesująca. |
J'aime bien la chanson que vous avez chantée. |
Lubię piosenkę, którą zaśpiewaliście. |
Powyższe zdania ilustrują uzgodnienia participe passé przy zaimku QUE.
Zapamiętajmy w liczbie pojedynczej dla rodzaju męskiego nie dodajemy żadnej końcówki
w liczbie pojedynczej dla rodzaju żeńskiego dodajemy: e
w liczbie mnogiej dla rodzaju męskiego dodajemy: s
w liczbie mnogiej dla rodzaju żeńskiego dodajemy: es
3. Où ( w którym/ w której/ w których/kiedy)- zaimek ten odnosi się do okolicznika miejsca lub czasu:
La ville où j'habite est très belle. |
Miasto, w którym mieszkam, jest bardzo ładne. |
Elle téléphone toujours à une heure où je ne suis pas au bureau. |
Ona dzwoni o zawsze o tej porze, kiedy nie ma mnie w biurze. |
La rue où ils habitent est très agréable. |
Ulica, na której oni mieszkają, jest bardzo przyjemna. |
Le jour où je suis né était un jeudi. |
Dzień, w którym się urodziłem, to czwartek. |
Il m'a téléphoné le jour où tu es parti. |
On zadzwonił do mnie w dniu, w którym wyjechałeś. |
Le jour où j'ai pris cette photo il faisait chaud. |
W dniu, w którym zrobiłem to zdjęcie, było ciepło. |
UWAGA! W języku francuskim, przed zaimkiem Où, nie stawia się przecinka.
4. DONT - ten zaimek zastępuje nam w zadaniu dopełnienie czasownika wprowadzanego za pomocą przyimka de:
La femme dont je (de qui?)parle porte une robe dont je rêve. (de quoi?) |
Kobieta, o której mówię, ma sukienkę, o której marzę. |
Trzeba zwrócić uwagę na konstrukcję tych czasowników:
parler de quelq'un - mówić o kimś parler de quelque chose - mówić o czymś
rever de quelque chose - marzyć o czymś
W obydwu przypadkach, wprowadzają one dopełnienie za pomocą przyimka de. Przykładowe zdania:
czasownik francuski |
odpowiednik polski |
zdanie francuskie |
tłumaczenie polskie |
dépendre de qqch |
zależeć od czegoś |
L'argent dont tout dépend n'est pas le plus imporant. |
Pieniądze, od których wszystko zależy, nie są najważniejsze. |
discuter de qqch |
dyskutować o czymś |
Le problème dont vous discutez ne vous concerne pas. |
Problem, o którym dyskutujecie was nie dotyczy. |
jouer de qqch |
grać na czymś |
Il a vendu la guitare dont il jouait au lycée. |
On sprzedał gitarę, na której grał w liceum. |
s'occuper de qqch |
zajmować się czymś |
Le festival dont il s'est occupé a eu un grand succès. |
Festiwal, którym on się zajmował, odniósł wielki sukces. |
s'occuper de qqn |
zajmować się kimś |
Ce sont les enfants dont je m'occupe souvent. |
To są dzieci, którymi się często zajmuję. |
parler de qqch |
mówić o czymś |
Le livre dont tu me parles est cher. |
Książka, o której mi mówisz, jest droga. |
se servir de qqch |
korzystać z czegoś |
La voiture dont tu te sers est dans le garage. |
Samochód, z którego korzystasz, jest w garażu. |
souffrir de qqch |
cierpieć na coś |
La malqdie dont elle souffre est incurable. |
Choroba, na którą ona cierpi, jest nieuleczalna. |
se souvenir de qqch |
przypominać sobie coś |
Mon enfance dont je me souviens était très agréable. |
Moje dzieciństwo, które sobie przypominam, było bardzo przyjemne. |
se souvenir de qqn |
przypominać sobie kogoś |
C'est un fille dont il ne se souvient pas. |
To jest dziewczyna, której on sobie nie przypomina. |
avoir envie de qqch |
chcieć czegoś/ mieć na coś ochotę |
Ils m'ont montré le livre dont j'ai très envie. |
Pokazali mi książkę, którą bardzo chcę. |
avoir besoin de qqch |
potrzebować czegoś |
Ils veulent acheter une nouvelle maison dont ils ont vraiment besoin. |
Oni chcą kupić dom, którego naprawdę potrzebują. |
Zaimek DONT zastępuje również dopełnienie przymiotnikowe ( z czasownikiem ÊTRE),cały czas, wprowadzone przez przyimek de .
Przykłady :
czasownik francuski |
odpowiednik polski |
zdanie francuskie |
tłumaczenie polskie |
être content de qqch |
być zadowolonym z czegoś |
Le travail dont il est content est très fatiguant. (content du travail ) |
Praca, z której on jest zadowolony, jest bardzo męcząca. |
être fier de qqch |
być dumnym z czegoś |
Adalbert nous a fait visiter sa maison dont il est si fier. ( fier de sa maison) |
Wojtek oprowadził nas po swoim domu, z którego jest tak dumny. |
être passionné de qqch |
być zapasjonowanym czymś |
Il regarde tous les matches de foot dont il est tellement passionné. (passinné du foot) |
On ogląda wszystkie mecze piłki nożnej, którą jest tak zapasjonowany. |
être sûr de qqch |
być pewnym czegoś |
C'est une date dont je suis sûr. |
To jest data, której jestem pewien. |
Zaimek DONT zastępuje także dopełnienie rzeczownikowe wprowadzone przyimkiem de. Przykład :
Les enfants dont il est le père jouent maintenant dans le jardin. |
Dzieci, których on jest ojcem, bawią się teraz w ogrodzie. |
W zdaniu tym, zaimek zastępuje słowo dzieci:
Les enfants jouent maintenant dans le jardin.Il est le père des enfants.
Pozostałe przykłady :
Allez voir ce film dont le metteur en scène est très connu en |
Idźcie zobaczyć ten film, którego reżyser jest bardzo znany we Francji. |
La femme dont nous conaissons la soeur vend sa maison. (la souer de cette femme) |
Kobieta, której siostrę znamy, sprzedaje swój dom. |
Le parc dont tu vois les arbres est très grand. (les arbres de ce parc) |
Park, którego drzewa widzisz, jest bardzo duży. |
C'est un roman dont le titre ne me dit rien.(le titre de ce roman) |
To jest powieść, której tytuł nic mi nie mówi. |
J'habite avec un Italien dont la soeur habite New York.(la soeur de cet Italien) |
Mieszkam z Włochem, którego siostra mieszka w Nowym Yorku. |
C'est un restaurant dont les spécialités sont réputées.(les spécialités de ce restaurant) |
To jest restauracja, której potrawy są bardzo znane. |
Opracował: Mateusz Szerechan
w oparciu o stronę www.ang.pl